Với 31 ý kiến phát biểu, chưa bao giờ đại biểu Quốc hội
lại có
vẻ “chia rẽ” như khi thảo luận tại hội trường về dự án đường sắt
cao
tốc Bắc-Nam ngày 8-6.


Không khí thảo
luận căng thẳng đến mức ĐB
Nguyễn Bá Thanh (Đà Nẵng) phải “can gián”:
“Chúng ta cần hết sức
bình tĩnh để lắng nghe ý kiến của nhau. Không khéo
chúng ta thảo
luận, ông nào tán thành thì coi như chỉ số IQ cao, ông
không tán
thành coi như chỉ số IQ thấp, đâm ra không hay”.

Số ý kiến ủng hộ dự án đường sắt cao tốc (ĐSCT)
Hà
Nội-TP.HCM ngang với số ý kiến phản đối và thường rơi vào các đại
biểu
nơi có ĐSCT đi qua hoặc được Tổng Công ty Đường sắt mời đi
tham quan
đường sắt các nước…

Lạc quan… tếu

Đứng về phía ủng hộ, đại biểu (ĐB) Trần Tiến Cảnh
(Hà
Nam) dõng dạc: “Những nơi có chỉ số IQ cao thì nơi đó có ĐSCT
như Nhật
Bản, Trung Quốc, Pháp, Đức, Ý, Thụy Điển, Hà Lan, Anh, Hàn
Quốc, Bỉ...
Brazil, Nga, Indonesia thì đang triển khai. Việt Nam ta
cũng có chỉ số
IQ cao. Với tinh thần Việt Nam không còn là nước
nghèo, với quyết tâm
chính trị của cả dân tộc, đề nghị Quốc hội tán
thành chủ trương xây dựng
dự án trong kỳ họp này”.

Cùng chung “bài ca”, ĐB Trần Văn Toàn (Vĩnh
Phúc) nói
rằng ĐSCT với công nghệ hiện đại sẽ là biểu tượng cho một
nền kinh tế
phát triển, một xã hội văn minh, Việt Nam cũng nên có
một công trình như
thế. Đồng thời, cũng hạn chế các phương tiện cá
nhân, hạn chế tai nạn,
ùn tắc giao thông.



Đại
biểu Trần Tiến Cảnh (Hà Nam) phát biểu tại hội
trường. Ảnh: TTXVN

Lãng
mạn hơn, ĐB Lương Phan Cừ (Dăk Nông) thì cho
rằng nước ta có bờ
biển trải dài từ Bắc vào Nam với hơn 3.000 km với khí
hậu ấm áp
quanh năm, nhất là khu vực miền Trung với nhiều bãi biển xinh
đẹp.
“Chúng như những nàng tiên đang ngủ mà chưa đánh thức dậy” - ông
Cừ
ví von và nhận định khi ĐSCT chạy qua 20 tỉnh dọc theo đường biển
miền
Trung, “các nàng tiên” sẽ được đánh thức, kho báu được khai thác.
“Tiềm
năng du lịch sẽ góp phần phát triển một vùng đất khó khăn còn
nghèo
khó và thúc đẩy phát triển ở các vùng trọng điểm kinh tế, xã hội ở

hai đầu đất nước” - ông Cừ nói.

ĐB Phan Xuân Dũng (Huế) còn lạc
quan hơn: “Xi măng,
sắt thép đang dư thừa sẽ được dùng hết. Hàng
ngàn lao động sẽ có việc
làm, không khí sẽ hồ hởi như thời sau giải
phóng bắt tay làm đường sắt
Bắc-Nam”. ĐB Dũng còn kết thúc bằng câu
hát hân hoan kể chuyện các chàng
trai, cô gái con cháu Bác Hồ đi mở
đường…

“Tiền đâu”?

Phản bác ý kiến của ĐB
Trần Tiến Cảnh và ĐB Lương
Phan Cừ, GS Nguyễn Minh Thuyết nói: “Nếu
nói các nơi có ĐSCT đều có chỉ
số IQ cao thì tôi xin nói thật với
Quốc hội là chỉ số IQ của tôi hơi
thấp, cho nên chắc chắn tôi không
tán thành dự án này. Còn ví von dự án
ĐSCT này sẽ “đánh thức nàng
tiên ngủ trong rừng”, tôi thấy rất lãng mạn.
Nhưng tôi rất hồi hộp
xem câu đầu tiên mà nàng tiên lúc mở mắt ra nói
gì. Chắc nàng sẽ
hỏi: “Anh ơi, tiền đâu?”. Như thế rất nguy hiểm”.

Theo ông
Thuyết, trong tờ trình Chính phủ cho rằng
tuyến đường quốc lộ 1 nâng
cấp chủ yếu phục vụ vận tải nội vùng. Nhưng
thực tế đây là tuyến
quan trọng, là xương sống của đất nước nên nếu chỉ
phát triển phục
vụ cho vận tải nội vùng thì rõ ràng có vấn đề...

Trong khi đó, ĐB
Sùng Thị Chư (Yên Bái) lại đề nghị
cả kỳ họp này và cả nhiệm kỳ
Quốc hội khóa XII chưa nên quyết định chủ
trương đầu tư dự án này.
Lý do là mới chỉ có 11 nước trên thế giới làm
ĐSCT. Đa phần các nước
làm từ 95 đến 417 km trong khi Việt Nam nghèo
nhưng “dám chơi” đến
1.750 km. Như thế là “mang về một công trình quá
đắt và gây gánh
nặng cho đời con cháu mai sau sẽ phải trả”.

Cùng chung nỗi lo về
vốn, ĐB Nguyễn Văn Thuận (Quảng
Nam) cho rằng muốn làm thì phải đi
vay từ Nhật Bản, từ WB, ADB... Trong
khi cả WB và ADB đã từng cảnh
báo Việt Nam “chớ leo cao ngã đau”. Đáng
chú ý là năm 2006, khi ta
đặt vấn đề xây dựng ĐSCT thì thủ tướng Nhật
khi ấy là ông Abe không
ủng hộ. Bây giờ họ muốn xuất khẩu công nghệ thì
lại ủng hộ. “Nói
thật, khi tính toán trong các dự án chúng ta nói rất
hay nhưng thực
tế không phải vậy. Như đường Hồ Chí Minh, không ít ĐB
Quốc hội đã
nghe rằng sau khi hoàn thành dự án này thì đường sá tấp nập,
xe cộ
đông vui lắm. Nhưng hiện nay thì sao?” - ông Thuận đặt câu hỏi.

Ông
Thuận đề nghị dừng lại dự án này, đồng thời tập
trung nguồn lực
giải quyết một cách triệt để vấn nạn giao thông ở Hà Nội
và TP.HCM,
giải quyết bằng được đường bộ cao tốc Bắc-Nam, thậm chí xây
dựng
đường trên cao để tránh mùa mưa lũ ở miền Trung, cải tạo đường sắt
khổ
đôi 1,45 m chạy tới 200 km/giờ. “Tôi nghĩ đó là món quà rất quý dành
cho thế hệ sau” - ông nói.



THÀNH
VĂN